Właściwości fizykochemiczne
Lepka, oleista ciecz o żółtej barwie, bez zapachu.
Synonimy
Vitaminum A, Retinoli palmitas, witamina A, palmitynian retinolu
Postaci leku recepturowego
roztwory, zawiesiny, emulsje, maści, globulki
Działanie/zastosowanie
Witamina A jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze udział w procesie widzenia, wpływa na wzrost i rozwój nowych komórek organizmu, wzmacnia siły odpornościowe ustroju, przeciwdziała infekcjom wirusowym i bakteryjnym. Oprócz tego witamina A odpowiada za stan skóry, włosów oraz paznokci, działa również przeciwnowotworowo.
W recepturze aptecznej witamina A wchodzi w skład preparatów do użycia zewnętrznego ze względu na swój korzystny wpływ na skórę i błony śluzowe.
Rozpuszczalność
praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie
Gęstość
0,92 g/cm3 (20st. C)
Trudności/ niezgodności
Sporządzanie preparatów z witaminami nastręcza wielu trudności. Ilość witamin w preparatach recepturowych może być zapisana na różne sposoby: w jednostkach międzynarodowych, gramach, mililitrach lub flakonach. Pierwszy sposób jest najbardziej odpowiedni, natomiast ostatni jest niedopuszczalny i obecnie nie stosowany.
Problem stanowi także właściwe odważenie lub odmierzenie ilości witamin, które jako substancje oleiste powodują duże straty w czasie ich przenoszenia. By tego uniknąć zaleca się przeliczanie ilości witamin na krople, w przypadku gdy przepisano ich niewielką ilość. Preparaty zawierające witaminy najlepiej sporządzać z wykorzystaniem unguatora, ponieważ wtedy witamina dodawana jest bezpośrednio do opakowania, nie ma potrzeby jej przenoszenia, a co za tym idzie zmniejszają się ubytki masy.
Maści z witaminą A, gdzie podłożem jest euceryna wykazują niezgodność. Z powodu dwóch przeciwnie działających emulgatorów: o/w (witamina A) oraz w/o (euceryna) dochodzi do rozwarstwienia maści. Najlepszym rozwiązaniem tego problemu jest zamiana części podłoża na amfifilowe.
Dawka max.
Przykłady recept
Rp.
Detreomycini 2,0
Hydrocortisoni 1,0
Ac. salicylici. 2,0
Resorcini 2,0
Vit. A liq. 10,0
Vit. B6 3 amp.
Spir. Vini 70st. ad 100,0
M.f. sol.
Rp.
Vit. A oleosae 500 j.m.
Vit. E puri 2,0
Lekobazae ad 100,0
M.f. ung.
Rp.
Vitamini A sol. oleosae 500 000 j.m.
Prednisoloni 0,25
Ac. salicylici 2,0
3% Sol. Ac. borici 35,0
Vaselini hydrophyllici ad 100,0
M.f. ung.
Rp.
Nystatini 100 000 j.m.
Ac. borici 0,06
Vit. A
Lactosi aa 0,2
Butyri cacao q.s.
M.f. glob.
D.t.d. No 10
Dodatkowe informacje
Potrzebną ilość witaminy A obliczysz, korzystając z naszego kalkulatora:
https://receptura.edu.pl/receptura/kalkulatory/przeliczanie-witamin/
Źródła
- Karta charakterystyki produktu.
- Szulc, E. Wolska, M. Sznitowska, Katedra i Zakład Farmacji Stosowanej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Maści recepturowe z witaminami – nieprawidłowości w zapisie i problemy z wykonaniem, 2010.
- E. Banaczkowska-Duda, A. Chodkowska, Aptekarz Polski, Praktyczne wykorzystanie witamin w recepturze aptecznej, 2017.